خدیجه افضل وزیری، اولین دانش آموز دختر ایرانی

خدیجه افضل وزیری از نویسندگان و فعالان حقوق زنان در دوران قاجار و پهلوی است. او از پیشگامان در حوزه دفاع از حقوق بشر در ایران است.
خدیجه افضل وزیری علاوه بر تدریس با نگارش مقاله و یادداشت هایی در تعدادی از نشریه ها تلاش نمود تا برابری حقوق زنان در جامعه را دنبال کند.
تولد خدیجه افضل وزیری
وی در ۱۲۶۸ به دنیا آمد. او فرزند پنجم «بیبی خانم استر آبادی» از بانوان فعال در حوزه حقوق زنان در ایام مشروطه و «موسیخان» معروف به وزیری معاون «تقی خان پسیان» بود. او در ۱۳ دی ۱۳۵۹ از دنیا رفت.
تحصیل خدیجه
مادر وی نخستین مدرسه دخترانه به نام «مدرسه دوشیزگان» را تاسیس نمود. او تا قبل تاسیس این مدرسه با لباس پسرانه به مدرسه پسرانه می رفت. وی در ۱۶ سالگی در مدرسه مادرش به کودکان دبستانی تدریس می کرد. او از اولین معلمان مدارس دخترانه در ایران بود.
شغل خدیجه
خدیجه از جوانی علاوه بر تدریس، در مطبوعات هم فعالیت خود را شروع کرد. او در نشریه های عالم نسوان، شکوفه، ایران نو و شفق سرخ در حوزه حمایت کردن از حقوق زنان مقالاتی را به نگارش در آورد.
خدیجه در حوزه ی طراحی نیز فعالیت می کرد.

ازدواج و زندگی متاهلی خدیجه افضل وزیری
وی برخلاف میل خود با پسر دایی خود (آقا بزرگ ملاح) ازدواج نمود و صاحب ۵ فرزند شد. گفته میشود که این ازدواج بر خلاف میل او صورت گرفت. او به علت این ازدواج به اجبار به مازندران مهاجرت کرد و زندگی سختی را شروع کرد.
او با آتش سوزی، وبا و بارداریهای مکرر روبرو گردید و از فعالیت های اجتماعی دور شد. سرانجام او به تهران بازگشتند.
مرگ و بازماندههای خدیجه
خاطرات خدیجه توسط یکی از دختران او به اسم «مهر انگیز ملاح» تدوین و بازنویسی گردید و در کتابی تحت نام «از زنان پیشگام ایران: افضل وزیری دختر بی بی خانم استرآبادی» به انتشار رسید.
خدیجه مادر موفقی نیز بود. او مادر «مه لقا ملاح» معروف به «مادر محیط زیست ایران» است.
او در قطعه سی و چهار بهشت زهرا تهران دفن شده است