مستوره اردلان همسر خان سنندج، پس از فوت همسرش، خسروخان در سن بیست و نه سالگی و هجوم قاجار به عمارت آن ها از سنندج فرار کرد.
در مقاله دیروز به ازدواج اجباری مستوره اردلان با خان اردلان پرداختیم. پس از فوت خسروخان عمارت اردلان با قاجار به علت دخالت های بیش از حدش دچار مشکل شد. در نهایت در سده نوزدهم عمارت اردلان مورد هجوم قاجار قرار گرفت.
فرار مستوره
مستوره با خانواده‌اش از عمارت اردلان گریختند و به عمارت بابان در سلیمانیه رفتند. خسروخان همسری دیگر نیز داشت که دختر فتحعلی شاه بود. از این همسر خسروخان پسری داشت به نام رضا قلی‌خان. این پسر جانشین او گشته بود.
سرنوشت شوم پسرخوانده مستوره
رضا قلی خان پس از حمله قاجار نتوانست فرار کند و دستگیر شد. او مورد شکنجه و تجاوز قرار گرفت. سپس بر روی الاغی در مسیر شهرهای ایران گردانده شد. سرانجام به دلیل عدم تابعیت از دولت مرکزی ایران و داشتن ارتباط پنهانی با روس‌ها و دولت عثمانی به وسیله ی قاجارها مدتی را در زندان سپری کرد. پس از آزادی نیز در تهران ماند و هرگز به شهر خود بازنگشت.
بزرگداشت مستوره اردلان
دویستمین سالگرد مستوره در اربیل، جشنواره ای به یاد او برگزار گشت. وی شعرهای با ارزشی به زبان کردی و فارسی نیز نوشته بود.
مهم ترین منبع تاریخ کردستان، تاریخ اردلان می باشد. این کتاب توسط مستوره اردلان سنندج اولین بانوی تاریخ نگار ایران و جهان نوشته شده است. در آن حوادث مهم سلسله اردلان نگاشته شده است. سلسله ای که حدود هفتصد سال بر قسمت بزرگی از کُردستان حکمرانی نمود.
محب نیوز به این بانوی کرد ایرانی و تمامی بانوان کرد افتخار می کند. همچنین محب نیوز امیدوار است که بیش از پیش به بانوان ایرانی تأثیر گذار در جهان پرداخته شود.
